Niemal każdego dnia września, w całej Polsce, obchodzone są uroczystości upamiętniające bohaterskich żołnierzy, którzy w 1939 roku, próbowali zatrzymać natarcie niemieckiego, a później radzieckiego wroga. Biegnący przez powiat zgierski tzw. front nad Bzurą, zebrał swoje tragiczne żniwo. Aby oddać hołd poległym w walce żołnierzom, w całym regionie organizowane są uroczystości upamiętniające tamte wydarzenia. Jak co roku w obchodach wzięli udział przedstawiciele powiatowego samorządu.

Strykowskie uroczystości odbyły się w Koźlu. Najpierw, w miejscowym kościele, odbyła się msza święta, poświęcona bohaterom września 39’. Dalsza część uroczystości odbyła się pod pomnikiem bohaterów „Bitwy nad Bzurą” na cmentarzu wojskowym, gdzie pochowani są żołnierze z 55, 57, 58 Pułku Piechoty 14 Dywizji Piechoty Armii „Poznań” i innych jednostek, którzy polegli w dniach 11 – 12 września 1939 r. w walce z niemieckim okupantem.

W jej trakcie Paweł Głogowski, reprezentujący szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie, na wniosek starosty zgierskiego, odznaczył medalami „Pro Patria”: Jana Tyca, Jerzego Makowskiego, Roberta Florczaka oraz Szkołę Podstawową im. Gen. Dyw. Tadeusza Kutrzeby w Koźlu. – To dzięki Państwa zaangażowaniu możliwe jest zaszczepienie w młodym pokoleniu ciekawości własnej historii i miłości do naszego kraju. Jest to czynione zgodnie z maksymą „Pro Patria”, czyli dla Ojczyzny – mówił w trakcie uroczystości starosta zgierski – Bogdan Jarota.

Odznaczeni od wielu lat są czynnymi członkami Nieformalnej Grupy Pasjonatów „Walk nad Bzurą”, działającej przy Urzędzie Miejskim w Strykowie. Gromadzą dokumentację archiwalną, poświęconą walkom września 1939 roku, dbają o groby i mogiły poległych żołnierzy, wydali książki poświęcone Armii „Łódź” oraz Armii „Poznań”, a także odpowiadają za Salę Tradycji w Szkole Podstawowej im. Gen. Dyw. T. Kutrzeby w Koźlu, w której także organizują konkursy poświęcone tematyce II wojny światowej. Z kolei Szkoła Podstawowa w Koźlu, jako jedyna placówka oświatowa na terenie gminy Stryków, posiada Salę Tradycji, poświęconą żołnierzom września 1939 r. Placówka może także poszczycić się medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej. Szkoła od wielu lat gromadzi również dokumentację archiwalną poświęconą wydarzeniom II wojny światowej oraz organizuje konkursy wiedzy z zakresu historii i pamięci narodowej.

Na zakończenie uroczystości uczestnicy obchodów złożyli symboliczne kwiaty pod pomnikiem bohaterów „Bitwy nad Bzurą”.

Kilka słów o Sali Tradycji w SP w Koźlu

23 października 2017 r. w Szkole Podstawowej im. Gen. Dyw. T. Kutrzeby uroczyście otwarto Salę Tradycji, w której zgromadzono wojskowe pamiątki z czasów II wojny światowej i szereg informacji na temat oddziałów Armii „Łódź” i Armii „Poznań”, walczących we wrześniu 1939 r. na strykowskiej ziemi. W kameralnej sali znajdziemy m.in.: eksponaty przekazane przez mieszkańców Koźla i okolic w postaci znalezionych na polu walki odłamków pocisków, hełmów, czy mauserów i granatów pozbawionych cech bojowości. Jest tam oryginalny żołnierski plecak z 1939 r. i części zamienne do przeciwlotniczego ckm-u, niemiecka skrzynka na amunicję, maski przeciwgazowe… Zbiory wzbogacają współczesne kamizelki kuloodporne i elementy umundurowania polskich żołnierzy z misji w Afganistanie.

Sala Tradycji powstała z inicjatywy Nieformalnej Grupy Pasjonatów „Walk nad Bzurą” na terenie Gmin Stryków, w tym, zwłaszcza jej przewodniczącego Jana Tyca i dyrektora SP w Koźlu Jerzego Makowskiego, który przekazał do Sali część swoich zbiorów. Wiedzę o wydarzeniach września 1939 r. zdobywają tu nie tylko uczniowie szkoły, ale i ich rodzice oraz goście. To miejsce, dzięki któremu pamięć o walkach nad Bzurą jest w społeczności lokalnej żywa i stale pielęgnowana. Dyrektor Makowski wspomina, że to spotkanie z Janem Tycem w 2015 r. było impulsem do podjęcia szeregu wspólnych działań. Ich efektem jest nie tylko utworzenie Sali Tradycji, ale i bogato ilustrowane publikacje książkowe: Biuletyn informacyjny. Walki wrześniowe 14 DP (55PP) na terenie gminy Stryków z 2017 r. czy Armia "Łódź” w gminie Stryków i okolicy we wrześniu 1939 r. (2020). Współautorem tej drugiej pozycji, obok Jana Tyca i Jerzego Makowskiego jest historyk Robert Florczak, zastępca przewodniczącego Nieformalnej Grupy Pasjonatów „Walk nad Bzurą” na terenie Gminy Stryków.

Uroczystości w Boczkach Domaradzkich

W gminie Głowno 81. Rocznicę „Bitwy na Bzurą” uczczono w Boczkach Domaradzkich. To właśnie w tej miejscowości 12 września 1939 r. zginął, w trakcie walk kampanii wrześniowej, dowódca 15 Pułku Ułanów Poznańskich – ppłk Tadeusz Mikke. Jak co roku, przy obelisku upamiętniającym dowódcę ułanów, spotkali się samorządowcy, w tym m.in. Wojciech Brzeski członek Zarządu Powiatu Zgierskiego, Leszek Potakowski powiatowy radny, mieszkańcy gminy Głowno, uczniowie, harcerze, a także przyjaciele oraz członkowie Towarzystwa Byłych Żołnierzy i Przyjaciół 15 Pułku Ułanów Poznańskich, aby oddać hołd i uczcić pamięć bohatera tamtych walk. Tradycyjnie już, wartę przy pomniku, pełnił oddział konny Towarzystwa Ułanów z Poznania.


Powiat Zgierz: Uczcili pamięć bohaterów Bitwy nad Bzurą