Nowa renta wdowia ma zmienić zasady pomocy finansowej dla seniorów po stracie małżonka. Ale czy wszyscy będą mogli z niej skorzystać? Oto najważniejsze informacje na temat tego świadczenia, które musisz znać.
- Kto ma prawo do renty wdowiej w 2025 roku?
- Jakie dokumenty przygotować, aby dostać świadczenie?
- Co zmieni się w rentach rodzinnych dzięki nowej ustawie?
Kto ma prawo do renty wdowiej w 2025 roku?
W 2025 roku prawo do renty wdowiej przysługuje wdowom i wdowcom, którzy spełniają określone wymagania wynikające z ustawy o rencie wdowiej. Świadczenie to będzie dostępne dla osób, które:
- Osiągnęły odpowiedni wiek emerytalny. Kobiety muszą mieć co najmniej 60 lat, a mężczyźni 65 lat. W szczególnych przypadkach prawo do świadczenia przysługuje również osobom, które nabyły rentę rodzinną przed ukończeniem tego wieku, nie wcześniej jednak niż pięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
- Pozostawały w małżeństwie do dnia śmierci małżonka. Separacja orzeczona przez sąd lub rozwód wykluczają możliwość otrzymania renty wdowiej.
- Mają ustalone prawo do renty rodzinnej lub innego świadczenia emerytalno-rentowego. Renta wdowia działa w zbiegu świadczeń, dlatego osoba uprawniona musi mieć co najmniej jedno aktywne świadczenie.
- Nie zawarły nowego związku małżeńskiego. Prawo do renty wdowiej wygasa w momencie zawarcia kolejnego małżeństwa, co eliminuje możliwość korzystania ze świadczenia po kilku małżonkach.
Osoby, które straciły małżonka wiele lat wcześniej, również mogą ubiegać się o świadczenie, pod warunkiem że spełniają powyższe kryteria.
Jakie dokumenty przygotować, aby dostać świadczenie?
Aby ubiegać się o rentę wdowią, należy zgromadzić odpowiednie dokumenty, które pozwolą na sprawną weryfikację wniosku przez ZUS. Są to:
- Dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport) – niezbędny do potwierdzenia tożsamości osoby składającej wniosek.
- Akt zgonu małżonka – wymagany jako dowód śmierci współmałżonka i potwierdzenie związku małżeńskiego w chwili jego śmierci.
- Dokumenty potwierdzające prawo do renty rodzinnej lub emerytury. Jeśli osoba uprawniona już otrzymuje świadczenie, ZUS posiada te informacje w systemie, jednak warto mieć przy sobie kopie decyzji przyznającej świadczenia.
- Zaświadczenie o wysokości innych świadczeń emerytalno-rentowych. Dotyczy to osób, które otrzymują świadczenia także z innych instytucji, w tym zagranicznych.
- Wniosek o rentę wdowią (formularz ERWD). Formularz ten będzie dostępny od 2025 roku i musi być prawidłowo wypełniony, aby uniknąć odrzucenia wniosku.
W przypadku osób, które nie mają jeszcze ustalonego prawa do renty rodzinnej, konieczne będzie wcześniejsze złożenie wniosku ERR o przyznanie tego świadczenia, a następnie wniosku o rentę wdowią.
Osoby składające wniosek online, przez platformę PUE ZUS, mogą załączyć skany dokumentów, jednak oryginały mogą być wymagane do wglądu przy weryfikacji w oddziale ZUS. Jeśli wnioskodawca nie posiada konta na PUE ZUS, warto założyć je przed rozpoczęciem procesu, co znacznie ułatwia kontakt z urzędem.
Prawidłowe przygotowanie dokumentów pozwala na szybsze rozpatrzenie wniosku i uniknięcie dodatkowych formalności, co jest szczególnie istotne dla osób, które chcą skorzystać ze świadczenia od początku jego obowiązywania.
Co zmieni się w rentach rodzinnych dzięki nowej ustawie?
Nowa ustawa, która wprowadza rentę wdowią od 2025 roku, znacząco zmienia dotychczasowe zasady związane z rentami rodzinnymi, oferując wdowom i wdowcom nowe możliwości finansowe. Najważniejsze zmiany to:
1. Możliwość łączenia renty rodzinnej z własnym świadczeniem emerytalnym lub rentowym.
Dotychczas wdowy i wdowcy musieli wybierać pomiędzy swoją emeryturą lub rentą a rentą rodzinną. Nowe przepisy eliminują ten wybór, pozwalając na jednoczesne korzystanie z obu świadczeń. Od 1 lipca 2025 roku osoby uprawnione będą mogły otrzymać:
- 100% jednego świadczenia (np. swojej emerytury) oraz
- 15% drugiego świadczenia (np. renty rodzinnej) w latach 2025–2026.
Od stycznia 2027 roku wskaźnik ten wzrośnie do 25%.
Przykład: Wdowa pobierająca emeryturę w wysokości 2000 zł oraz uprawniona do renty rodzinnej w wysokości 3000 zł może wybrać opcję łączenia świadczeń. W latach 2025–2026 otrzyma 2000 zł swojej emerytury + 450 zł (15% renty rodzinnej), czyli łącznie 2450 zł brutto.
2. Nowe możliwości dla osób, które wcześniej zrezygnowały z renty rodzinnej.
Wielu seniorów decydowało się na zachowanie swojej emerytury, rezygnując z mniej korzystnej renty rodzinnej. Nowa ustawa pozwala takim osobom na ponowne skorzystanie z części świadczenia rodzinnego, zwiększając ich dochody. Wystarczy złożyć wniosek o rentę wdowią, aby połączyć oba świadczenia.
3. Brak ograniczeń czasowych dla osób owdowiałych przed 2025 rokiem.
Nowe przepisy dotyczą także osób, które straciły małżonka wiele lat temu. Jeśli wdowa lub wdowiec spełniają warunki ustawy – np. osiągnęli wymagany wiek emerytalny i nie zawarli nowego małżeństwa – mogą ubiegać się o dodatkowe świadczenie, niezależnie od tego, ile lat minęło od śmierci współmałżonka.
4. Limit łącznej kwoty świadczeń.
Łączna suma wypłat z tytułu renty rodzinnej, własnej emerytury lub renty oraz dodatkowego świadczenia w ramach renty wdowiej nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. W 2025 roku prognozowany limit wyniesie około 5400 zł brutto. Jeśli świadczenia przekroczą ten próg, nadwyżka zostanie odpowiednio zmniejszona.
5. Uproszczona procedura dla osób już pobierających rentę rodzinną.
Osoby, które już mają ustalone prawo do renty rodzinnej i pobierają emeryturę własną, będą mogły ubiegać się o rentę wdowią bez konieczności dostarczania dodatkowych dokumentów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych skorzysta z danych, które posiada w systemie, co przyspieszy proces rozpatrywania wniosków.
6. Wygaśnięcie prawa do świadczeń w przypadku nowego małżeństwa.
Nowa ustawa precyzuje, że renta wdowia będzie wypłacana wyłącznie wdowom i wdowcom po ostatnim małżonku. Zawarcie nowego związku małżeńskiego automatycznie oznacza utratę prawa do renty rodzinnej w zbiegu z własnym świadczeniem.
7. Równe traktowanie różnych systemów emerytalnych.
Renta wdowia będzie dostępna dla osób, które otrzymują świadczenia z różnych źródeł, takich jak ZUS, KRUS czy systemy mundurowe. Dodatkowo, świadczenia zagraniczne również będą brane pod uwagę przy obliczaniu limitu łącznej kwoty świadczeń.
Ustawa wprowadza bardziej elastyczne rozwiązania, które mają poprawić sytuację materialną wdów i wdowców, szczególnie tych, którzy dotąd musieli rezygnować z części przysługujących im świadczeń. Zasada łączenia renty rodzinnej z emeryturą własną w formie procentowej części to kluczowy element reformy, pozwalający lepiej dostosować system do potrzeb osób starszych. Dzięki temu nowe przepisy znacząco zwiększają możliwości finansowe osób po stracie małżonka, wspierając ich w codziennych wydatkach i zmniejszając ryzyko ubóstwa w tej grupie społecznej.
